Militarizm ve kadına yönelik şiddet

"Askeri eğitim çoğunlukla kadına yönelik düşmanlığı ve kadınları aşağılamayı teşvik eder. Toplumsal cinsiyete dair hakaretleri kullanmak, erkekleri hem kendi kültürlerindeki kadınlara karşı hem de "öteki" kültürün kadınlarına karşı saldırgan davranma yönünde motive ediyor. Pornografi ve fuhuş her zaman için askerlerin gayri resmi bir şekilde onaylanmış eğlence biçimleridir."
LUCİNDA MARSHALL

Korkunç bir şekilde hatalı yönlendirilen ve hasar yaratan "Teröre Karşı Savaş"ın bir türlü sonunun gelmemesiyle birlikte savaşın kadınlar üzerindeki etkisinin farkına varmanın aciliyeti giderek artmaktadır. Militarizmin alabildiğine şiddetlendirdiği bir salgın olan kadınlara yönelik şiddet salgını devam ettiği sürece gerçek anlamda barış olamaz. Kadınlara yönelik şiddet ve militarizm arasındaki bağlantıyı kurmak tüm kadınların yaşadığı şiddet kuşatmasını sona erdirmek için çok önemlidir.

"Öteki"ne karşı güç teorisi, askeri harekatlar ve kadınlara yönelik saldırılar arasındaki bağı kurmamızı sağlar... Bu teoriye göre bir birey, etnik grup, hükümet vs.'nin istediğini öteki üzerinde güç kullanarak elde etmesi, izin verilebilir bir durumdur. Patricia Evans'ın belirttiği gibi, bu metot bizi bir uygarlık olarak insanlar ve kaynaklar üzerinde çok fazla güç tahayyül edip şimdi dünyayı toptan silip süpürecek güce sahip olma noktasına getirmiştir.

Bu güç teorisinin geçerli olabilmesi için, halklar, kültürler vb. arasında farklılıklar yaratarak (ne kadar yanlış olduğunun bir önemi yok) bir "öteki" tanımlanmak zorunludur. Öteki; bir birey, ülke, etnik grup vs. olabilir. İki grup arasındaki farklılıkları vurgulayarak bir öteki yaratmaya dayalı olan bu teori, militarizmin yaşam kaynağıdır. Bu nedenle ötekinin "daha aşağı"da olduğu savunulur. Bu tanım yapıldıktan sonra öteki korunmalıdır ya da yok edilmelidir.

Çok iyi bilindiği gibi açıkça veya üstü kapalı bir şekilde kadınlar "öteki"dir. Sonuç olarak bu, kadınları ve kadınlığın tüm yönlerini kontrol altında tutmak ve aşağılamak için güç isteyenlerin gözünde gerekli hale gelir. Pek çok kültürde, kadınlar erkeklerinin mülkü olduğu düşünülür. Bu yüzden, bir kadın tecavüze uğradığında bu, erkeğinin erkekliğine fiili bir saldırıdır. Bu fikir yürütmeyi kullanırsak, kadınlar belli bir kültürün, etnik grubun ya da ülkenin erkeklerinin onuruna saldırmak adına savaşın hedefi haline gelir. Bu nedenlerden ötürü, tecavüz ve kadına yönelik cinsel saldırının diğer biçimleri her zaman savaşın veya çatışmanın bir parçasıdır. Kadınlar saldırılabilecek, çalınabilecek ve leke sürülebilecek mülk olarak varsayıldıklarında, düşmanı kadınlaştırmanın ve küçük düşürmenin bir aracı haline gelir.

Kadına yönelik şiddetin pek çok türü, sivil nüfus ve çatışma sonrası durumlar üzerindeki dolaylı etkisi de dahil olmak üzere, militarizm tarafından azdırılır. Bunlar şöyledir: Hem ordu içinde hem de sivil nüfusa karşı tecavüz/cinsel saldırı ve taciz. Ev içi şiddet. Fuhuş, pornografi ve kadın ticareti.

Ataerkil devrin başlangıcından beri kadınlar savaşın ganimetleri olarak düşünülmüşler, üstü örtük "ikincil zarar" ifadesinin altında görünmezleştirilmişlerdir. Ruanda'da, 1994 soykırımında en az 250 bin kadına tecavüz edildi. 1990'lar boyunca 20 binden fazla Müslüman kadın Bosna'daki etnik temizlik kampanyasının parçası olarak tecavüze uğradı. Ve 2003 kadar yakın bir tarihte BM, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki savaş boyunca binlerce kadın ve kız çocuğunun tecavüze uğradığını belirtiyordu. Grup tecavüzleri o kadar yaygın ve vahşiydi ki, doktorlar vajinal tahribi savaşla ilgili suçlar içinde sınıflandırmaya başladılar.

Askeri eğitim çoğunlukla kadına yönelik düşmanlığı ve kadınları aşağılamayı teşvik eder. Toplumsal cinsiyete dair hakaretleri kullanmak, erkekleri hem kendi kültürlerindeki kadınlara karşı hem de "öteki" kültürün kadınlarına karşı saldırgan davranma yönünde motive ediyor. Pornografi ve fuhuş her zaman için askerlerin gayri resmi bir şekilde onaylanmış eğlence biçimleridir.

Fuhuş askeri eylemlerin sürekli etkilerinden bir diğeridir. Birleşik Devletler'in erkekleri mutlu etmek için her zaman hiç dillendirilmeyen bir askeri politikası olmuştur. Asker için bir aktif seks piyasası kurulmuş ve fuhuşun, Birleşik Devletler yasaları ve uluslararası hukuku doğrudan çiğneyen tutarlı bir şekilde gelişmesinin önü açılmış ve bu cesaretlendirilmiştir. Ordu içindeki kadınlar da olağan hedefler olarak görülmektedir. Yakın tarihli bir araştırmada, emekli kadın askerlerin yüzde otuzu Birleşik Devletler askerleri tarafından kendilerine tecavüz edildiğini ya da tecavüz girişiminde bulunulduğunu belirttiler. Bir Savunma Şubesi araştırmasına göre Hava Kuvvetleri Akademisinin her beş kadın öğrencisinden biri öğrencilik süreleri içinde cinsel tacize uğradığını belirtti. Ne yazık ki bu saldırıların çoğu, kurbanlar kariyerlerine zarar gelecek şekilde ya da sadık veya vatansever olmamakla suçlanarak karşılık görmekten korktukları için olay zamanında bildirilmedi.

(2)
Çatışma sonrası dönemler boyunca militarizmin etkileri de oldukça önemlidir. Savaştan dönen erkekler şiddet uygulama haklarını sıklıkla savaş alanından kendi çevrelerine taşırlar. Mesela, Afganistan'da bittiği varsayılan savaştan sonra kadınlar için koşullar oldukça kötüleşti. Tecavüz, zorla yaptırılan fuhuş ve evlilikler, yakıcı asitler, kız okullarının bombalanması ve kadınların satılması günlük işkencelerdendir. Burada, Birleşik Devletler'de, Fort Bragg, Kuzey Carolina'da 3 asker, Afganistan'daki görevlerinden döner dönmez kendi eşlerini öldürdü

Eğer kadın düşmanı şiddet kadar küresel kadına yönelik şiddet salgınının da militarist güç uygulama düşüncesinin önemli bir bileşeni olduğunu inkar edemiyorsak artık, zaman gelmiştir. Ama daha öteye gitmeli ve erkeklerin kadınlara uyguladığı şiddetin ne kadar yaygın olduğunu da fark etmeliyiz. "Barış" zamanında bile kadınlar için barış ortamı yoktur. Yakın tarihli bir UNIFEM (Birleşmiş Milletler Kadın Kalkınma Fonu) raporuna göre her üç kadından biri hayatının bir döneminde cinsel saldırıya uğramaktadır. Birleşik Devletler Adalet Şubesi'ne göre her 90 saniyede 12 yaşından büyük bir kişi cinsel saldırıya uğramaktadır. Kurbanların yüzde 89'u kadın, saldırganların yüzde 99'u erkektir. Bu nedenle, kadın düşmanı şiddete dair bilinçliliği artırmak için çalışanların ve militarizmi yok etmek için çalışanların gündemlerinin kesiştiğini fark etmeleri ve birlikte çalışmanın yollarını bulmaları çok önemli.

Bu amaç için kullanılabilecek ve kullanılması gereken pek çok araç var. Bunların arasında International Crime Court'dan (Uluslararası Suçlar Mahkemesi -ICC) yararlanabileceği gibi olduğu kadar United Nations Security Council (Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi -UNSC) 1325'in ve Convention on Elimination of all sorts Of Discrimination Against Women (Kadına Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi -CEDAW) işletilmesi de bulunuyor.

2002'deki anlaşmayla kurulan ICC, cinsel şiddeti ve her türlü toplumsal cinsiyet şiddetini savaş suçu olarak tanımlayarak askeri çatışma boyunca kadına yönelik işlenen toplumsal cinsiyet-temelli suçlar için sorumluluğu düzenliyor. Ayrıca bu suçların daha iyi göz önüne serilmesini kolaylaştıracak ve kurbanlara yasal tavsiyeler vermenin yanı sıra tanıklarla kurbanların korunmasını sağlayacak araçlar da içeriyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1325 Çözümü kadınların ve kız çocuklarının insan haklarının korunması ve bu haklara saygı duyulmasını emrediyor ve çatışma ve barış süreçlerinin önlenmesi, idaresi ve çözümü için kararlarda kadınların temsilinin artması için çağrı yapıyor. Ayrıca özel temsilciliklere atanan kadınların sayısının artması için de çağrı yapıyor. Diğer şartlar kadınların yerel barış inisiyatiflerini desteklemeyi ve kadınların ve kız çocuklarının hakları ve korunması için uygulanabilecek uluslararası hukuka saygı göstermeyi içeriyor. Kadınları ve kız çocuklarını toplumsal cinsiyet temelli şiddetten korumak için özel ölçütleri kabul etmeye ve Güvenlik Konseyi'nin görevlerinin toplumsal cinsiyet anlayışlarını ve kadınların haklarını, aynı zamanda yerel ve uluslararası kadın gruplarına danışarak, hesaba katmasını sağlamaya çağırıyor.

CEDAW 1979'da BM Genel Toplantısı'nda kabul edildi. Kadına yönelik ayrımcılık "...cinsiyete dayalı; sonucu ya da amacı kadınların tanınmasını, beğenisini veya deneyimini zayıflatmak veya değersizleştirmek olan; kadınların ve erkeklerin, insan hakları ve politik, ekonomik, toplumsal, kültürel, sivil veya herhangi bir alandaki temel özgürlükler açısından eşit olduğunu gözardı eden her türlü ayrımcılık, dışlama ya da engelleme" olarak tanımlanır CEDAW sıkça kadının insan hakları için referans gösterilmektedir.

ABD'nin ICC'de yer almadığını ve UNSC 1325'i imzalamadığını ve CEDAW'ı onaylamadığını bilmek önemli. Ancak Irak ve Afganistan üç anlaşmaya da katıldı ve bu nedenle bu ülkelerdeki olaylara uygulanabilecek bir dava açılabilir. Özelde, şiddetin her zaman kurbanların insan haklarını ihlal ettiği açık olmalıdır ve bu nedenle UNSC 1325 ve CEDAW açıkça bu çatışmalara uygulanabilir. Ayrıca, her iki ülkede de belgelenen salgın şeklindeki tecavüzler kesinlikle ICC tarafından ele alınabilir.

Bu araçlardan yararlanılmasını talep etmenin yanı sıra, erkeklerin cinsiyetçiliği ve şiddetine karşı sesimizi yükseltmemiz gerekli. Ne olduklarını adlandırmaya ve erkeklik unvanının bu toksik yönüyle kadınları öldüren militarizm arasındaki bağlantıyı kurmaya ihtiyacımız var.

Sonuç olarak, yetki elde etmek için farklı yollar bulmalı ve bu yolları izlemeliyiz. Gücünü, öteki üzerinde güç kullanmaktan değil içeriden ve birliktelikten alan sürdürülebilir bir sistem yaratmak için Riane Eisler'in ifade ettiği "ortak düşünme"den yararlanmamız gerekiyor. Eisler'in dikkat çektiği gibi, eşitlikçi ve demokratik değerlere dayalı bir ortaklık toplumunda şiddetin derecesi düşüktür çünkü ataerkide olduğu gibi egemenliği korumak için şiddete ihtiyaç yoktur. Başka şeylerin yanında, bunun üstesinden gelmek harcama önceliklerinde bir değişim gerektirir. Mesela, iyi çocuk bakımının ve iyi eğitimin bir çocuğun yeterli bir yetişkin olmasında büyük etkisi vardır. Şimdiye kadar eğitimcileri ve çocuk bakımı sağlayanları eğitmek için harcanan miktar askerleri eğitmek ve öldürme yetisi kazandırmak için harcananın yanında çok az kalır. Bu yüzden militarizmin insanların şiddeti ve ataerkiyi norm olarak kabul ederek toplumsallaşmasında oransız bir rol oynaması mümkün kılınmıştır. Harcama önceliklerinde değişim yaratarak toplumsal cinsiyet egemenliğinin yapıcı birliktelikler üzerindeki iktidarına izin veren toplumsallaşma sürecini değiştirmeye başlayabiliriz.

Dünya üzerinde topluluklara 'tecavüz' edilmesine aracılık eden bir örgütün;almış olduğu vicdanı rahatlatma kararı..

BM’den ‘savaşlarda tecavüze son’ kararı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tecavüzün “savaş silahı” olarak nitelendirildiği karar tasarısını kabul etti ve tecavüzün bir savaş taktiği olarak kullanılmasına son verilmesini istedi.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER - ABD’nin desteğiyle hazırlanan ve BM Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinin oy birliğiyle kabul edilen kararda, tecavüzün savaş taktiği olduğu, uluslararası güvenliğe tehdit teşkil ettiği ve durdurulması gerektiği belirtildi. Oturumun başkanlığını yapan Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, “Yıllarca kadınlara karşı cinsel şiddetin, bu forumda tartışılacak bir güvenlik sorunu olup olmadığı tartışıldı. Ama bugün bu soruya gururla “Evet” cevabı verebiliyoruz. Dünya, cinsel şiddetin artık yalnızca kadınların sağlığını ve güvenliğini değil, ülkelerin ekonomik ve sosyal istikrarını da derinden etkileyen bir sorun olduğunu kabul ediyor.” dedi.

Rice Myanmar’daki askeri yönetimi de eleştirerek, askerlerin düzenli bir şekilde kadınlara ve hatta sekiz yaşındaki çocuklara tecavüz ettiğini söyledi.

Güvenlik Konseyi, sorunun artık uluslararası barışı tehdit edecek kadar ciddi bir hal aldığını vurgularken, BM Genel Sekreteri Ban Ki Mun, çatışmaların yaralarını sarmaya çalışan bazı toplumlarda kadınlara yönelik şiddetin tarif edilemez boyutlarda yaşanmış olduğunu belirtti.
Fransız İnsan Hakları Bakanı Rama Yade ise konseyde yaptığı konuşmada, “Eğer cinsel şiddet savaş silahı olarak kullanılır, tecavüz planlı ve sistematik bir terör ve boyun eğdirme planının parçası olursa, o zaman konseyimiz müdahele etme hakkına sahiptir.” diye konuştu.

Kararda, cinsel şiddetin “aşağılamak, hakim olmak, korku salmak için kullanılan bir savaş taktiği” olduğu kaydedildi.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
İnsan hakları ve kadın hakları örgütleri ise kararı tarihi bir adım olarak niteledi.

Güvenlik Konseyi, tecavüzün ne kadar yaygın olduğu ve bununla mücadelede neler yapılabileceği konularında gelecek Haziran’da, rapor sunmak üzere bir soruşturma başlatma kararı da aldı.

YALNIZ KONGO’DA GÜNDE 40 KADIN TECAVÜZE UĞRUYOR
Güvenlik Konseyi’nin üyelerinden Çin, Rusya, Endonezya ve Vietnam müzakereler sırasında, tecavüzün BM Güvenlik Konseyi’nin ele alması gereken bir sorun olup olmadığına ilişkin çekincelerini ifade etti.

Tartışma sırasında söz alan konuşmacılar, eski Yugoslavya, Darfur, Kongo, Ruanda ve Liberya’yı cinsel şiddetin büyük boyutlarda uygulandığı bölgeler olarak sıraladı.

Birleşmiş Milletler’in Kongo’daki eski komutanlarından general Patrick Cammaert, tecavüzün çok etkili bir silah olduğunu ve toplulukları tamamen yıkıma uğrattığını vurguladı ve “Erkeğin önünde yapıyorsunuz, erkeği ve kadını cezalandırıyorsunuz” dedi.

Yalnızca Kongo’da günde yaklaşık 40 kadının tecavüze uğradığı bildiriliyor.

Bazı kadınların kendilerini korumakla görevli barış gücü askerlerinin tecavüzüne uğradığı da sıklıkla dile getirilen iddialar arasında.

20.06.2008 NTV-MSNBC VE AJANSLAR

__________________